Ο Αδόλφος Χίτλερ (1889-1945) ήταν ο δικτάτορας της Ναζιστικής Γερμανίας από το 1933. Πήρε την εξουσία δίνοντας λαοφιλείς υποσχέσεις, όπως την ανόρθωση της γερμανικής οικονομίας και του κύρους της στην Ευρώπη, αλλά όταν επέκτεινε υπερβολικά αυτή την πολιτική έγινε ο κύριος υπαίτιος για την έναρξη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου (1939-45). Η Γερμανία έχασε τον πόλεμο και ο Χίτλερ αυτοκτόνησε τον Απρίλιο του 1945.
Πρώιμος Βίος
Ο Αδόλφος Χίτλερ γεννήθηκε στις 20 Απριλίου 1889 στο αυστριακό χωριό του Μπραουνάου αμ Ιν. Ο πατέρας του ήταν ο Αλοΐσιος (Αλόις) Σίκλγκρουμπερ (παρότι υπάρχουν κάποιες εικασίες επ’ αυτού), ο οποίος άλλαξε το οικογενειακό όνομα σε Χίτλερ. Ο Αλοΐσιος εργαζόταν ως τσαγκάρης προτού καταλήξει τελωνειακός επιθεωρητής. Η μητέρα του Αδόλφου ήταν η Κλάρα Πελτσλ, η τρίτη σύζυγος του Αλοΐσιου. Ο Αλοΐσιος ήταν αυταρχικός πατέρας, ο οποίος χτυπούσε τον Αδόλφο όταν έκανε κάτι λάθος ενώ η Κλάρα είχε υπερβολική αδυναμία στο γιο της. Ο Αλοΐσιος πέθανε το 1903 και, έκτοτε, ο Αδόλφος παραμέλησε το σχολείο – ξόδευε το χρόνο του διαβάζοντας ιστορία και δυτικά μυθιστορήματα ή «τριγυρνούσε στο σπίτι με ψευδαισθήσεις ότι θα γινόταν καλλιτέχνης ή αρχιτέκτονας» (Μπόατνερ). Η οικογένεια μετακόμισε στο Λιντς το 1905. Ο Αδόλφος επισκέφθηκε τη Βιέννη την επόμενη χρονιά και, αργότερα, το 1907, επιχείρησε να μπει στη Σχολή Καλών Τεχνών της πόλης, αλλά απέτυχε στις εξετάσεις. Αφού απέτυχε εκ νέου στις εξετάσεις της Σχολής το 1908, ο Αδόλφος επιχείρησε να εισαχθεί στην Αρχιτεκτονική Σχολή ωστόσο η απουσία των απαιτούμενων προσόντων στάθηκε ανυπέρβλητο εμπόδιο.
Μετά το θάνατο της μητέρας του το Δεκέμβριο του 1907, ο Αδόλφος πέρασε τα επόμενα πέντε χρόνια στη Βιέννη συνάπτοντας λίγες φιλίες και βιοποριζόταν ζωγραφίζοντας αφίσες και καρτ-ποστάλ. Ευτυχώς για εκείνον, είχε ένα μικρό εισόδημα από την οικογενειακή κληρονομιά για να ενισχύσει τις πενιχρές αμοιβές του. Φήμες σχετικά με την υγεία του θέλουν τον Χίτλερ εκείνη την περίοδο να έχει κολλήσει σύφιλη και να υποφέρει από ανικανότητα. Σημαντικότερο για το μέλλον του ήταν ότι «η πολιτική αφύπνιση του Χίτλερ ήρθε στη Βιέννη. Εκτιμούσε τον αντισημίτη και εθνικιστή δήμαρχο της πόλης Καρλ Λύγκερ και έμαθε τις δυνατότητες της προπαγάνδας και της διαχείρισης των μαζικών κινημάτων» (Μπόατνερ). Το 1913, επιδιώκοντας να αποφύγει την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία στην Αυστρία, ο Χίτλερ εγκαταστάθηκε στη Γερμανία, συγκεκριμένα στο Μόναχο.
Όταν ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-18), ο Χίτλερ, αισθανόμενος πλέον ότι πρόκειται για πατριωτικό καθήκον, κατατάχθηκε στο στρατό της Βαυαρίας. Υπηρέτησε ως αγγελιοφόρος στη Γαλλία και εντυπωσίασε τους ανωτέρους του, καθώς του απονεμήθηκε το παράσημο του Σιδηρούν Σταυρού Δεύτερης Τάξης. Τραυματίστηκε βαριά στο μηρό από θραύσμα στη Μάχη του Σομ αλλά επέστρεψε το 1917. Έφτασε στο βαθμό του υποδεκανέα αλλά προάχθηκε περεταίρω καθώς οι ανώτεροί του «δεν μπορούσαν να εντοπίσουν ηγετικές ικανότητες» (ΜακΝτόνα 2012). Έλαβε το Σιδηρούν Σταυρό Πρώτης Τάξης αλλά νοσηλεύθηκε ξανά, αυτή τη φορά από επίθεση αερίων. Αν και ένιωσε προδομένος από την ανακωχή του 1918, ο Χίτλερ παρέμεινε στο στρατό και έγινε εκπαιδευτής στο Μόναχο, δίνοντας κυρίως διαλέξεις για τους κινδύνους του κομμουνισμού. Σύντομα θα αποφάσιζε να πραγματοποιήσει πιο απτά βήματα για την αναμόρφωση της Γερμανίας και την απελευθέρωσή της από τους εχθρούς της.
Το Ναζιστικό Κόμμα
Το φασιστικό Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (NSDAP ή Ναζί για συντομία) ιδρύθηκε το 1920 ως Γερμανικό Εργατικό Κόμμα. Ο Χίτλερ ήταν εκείνος που επέκτεινε το όνομά του. Το κόμμα δεν ήταν ούτε σοσιαλιστικό ούτε ενδιαφερόταν για τους εργάτες, αλλά το νέο όνομα έδωσε σε αυτό το υπερεθνικιστικό κόμμα την ευρύτερη εφικτή αποδοχή. Ο Χίτλερ, που διέθετε το χάρισμα του δημόσιου λόγου, έγινε ο ηγέτης του κόμματος το 1921, διαδεχόμενος τον Άντον Ντρέξλερ (1884-1942).
Ο Χίτλερ διατηρούσε μεγάλες φιλοδοξίες και έτσι προσπάθησε να πάρει την εξουσία το Νοέμβριο του 1923. Η απόπειρα πραξικοπήματος, γνωστή ως Πραξικόπημα της Μπιραρίας επειδή ξεκίνησε στην αίθουσα μιας μπιραρίας, έλαβε τέλος με τη σύλληψη του Χίτλερ. Το πραξικόπημα απέτυχε γιατί οι υπόλοιποι δεξιοί πολιτικοί, η αστυνομία και ο στρατός δεν υποστήριξαν τους Ναζιστές. Ο Χίτλερ δικάστηκε για προδοσία, βρέθηκε ένοχος και φυλακίστηκε. Η δίκη έλαβε δημοσιότητα, αναδεικνύοντας τη ρητορική δεινότητα του Χίτλερ, και δεν έβλαψε καθόλου τη δημοφίλια των Ναζί. Η κάθειρξη του Χίτλερ κράτησε μόνο έναν χρόνο και χρησιμοποίησε αυτό το διάστημα για να γράψει ένα βιβλίο, το Mein Kampf («ο Αγών μου»), το οποίο εξέφραζε τις απόψεις του για τη διακυβέρνηση και πως θα άλλαζε τη Γερμανία αν ήταν ο ηγέτης της.
Χαρακτήρας και Σχέσεις
To 1925, ο Χίτλερ νοίκιασε μια βίλα κοντά στο Μπερχτεσγκάντεν στη Βαυαρία, την οποία αργότερα αγόρασε, επέκτεινε και ονόμασε Μπέργκχοφ. Ο Χίτλερ έχει πει ότι πέρασε «τις καλύτερες ώρες της ζωής μου» (Μπόατνερ) σε αυτό το ορεινό καταφύγιο. Έζησε στο Μπέργκχοφ με τη χήρα ετεροθαλή αδελφή του και τις δύο της κόρες. Υπήρχαν υπόνοιες ότι ο Χίτλερ και μία από τις κόρες, η Γκέλι, είχαν ερωτική σχέση, αλλά το υπηρετικό προσωπικό αρνήθηκε ότι υπήρξε ποτέ τέτοιο ζήτημα. Η Γκέλι αυτοκτόνησε το 1931 και ο Χίτλερ ήταν συντετριμμένος, επιμένοντας να παραμείνει για πάντα το δωμάτιο της Γκέλι όπως το άφησε την ημέρα που πέθανε.
Το 1932, ο Χίτλερ ξεκίνησε μια σχέση ζωής με την Εύα Μπράουν (1912-1945). Η Μπράουν φαίνεται ότι δεν μπορούσε να διακρίνει την «εκδικητική και εμμονική» προσωπικότητα του Χίτλερ (Ντίαρ). Λίγοι άνθρωποι γνώριζαν για τη σχέση τους καθώς η Μπράουν παρέμενε στο Μπέργκχοφ, ζώντας εκεί σε μια εσκεμμένη απομόνωση. Η Μπράουν ήταν μια «απλή, υποτακτική, νέα γυναίκα περιορισμένης ευφυίας … [η οποία] δεν φιλοδοξούσε να γίνει κάτι περισσότερο από ερωμένη» (Μπόατνερ). Η Μπράουν έφερε μια αχτίδα γοητείας στο Μπέργκχοφ και οι προσωπικές της φωτογραφίες και φιλμ με τον Χίτλερ έγιναν πολύτιμη ιστορική καταγραφή.
Στο Μπέργκχοφ, ο Χίτλερ συνήθως άφηνε στην άκρη την οργισμένη, εριστική πλευρά του χαρακτήρα του και τη διαβόητη εκρηκτική ιδιοσυγκρασία του και σε εκείνο το μέρος φαινόταν να γίνεται πιο ήπιος. Άκουγε κλασική μουσική, ιδιαίτερα τα έργα του Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813-1883). Επίσης επιδιδόταν στην αγάπη του για την αρχιτεκτονική, μελετώντας αδιάκοπα τα μεγαλεπίβολα σχέδια του για να την ανοικοδόμηση του Βερολίνου με τον αρχιτέκτονα Άλμπερτ Σπέερ (1905-1981). Ο Χίτλερ απολάμβανε τα απλά πράγματα της ζωής. Φορούσε λιτά κοστούμια, ένα βαυαρικό σπορ σακάκι ή μια βασική στρατιωτική στολή, εμπιστευόμενος στον Σπέερ το σκεπτικό πίσω από αυτές τις επιλογές του: «Το περιβάλλον μου πρέπει να δείχνει υπέροχο. Έπειτα η απλότητά μου προσφέρει μια εντυπωσιακή επίδραση» (Σπέερ). Οι λιγοστές απολαύσεις του περιλάμβαναν κέικ σοκολάτας και περιπάτους με τον αλσατικό σκύλο του, τη Μπλόντι. Τα ήσυχα βράδια τα περνούσε περιτριγυρισμένος από το στενό κύκλο του με κόλακες, οι οποίοι παρακολουθούσαν μαζί ταινίες ή υπέμεναν τους δαιδαλώδεις και χωρίς ίχνος χιούμορ μονολόγους του ηγέτη τους. Αυτές οι συναθροίσεις ήταν άνετες αλλά όχι ιδιαίτερα θερμές όπως θυμάται ο Σπέερ, ένα παλιό μέλος του στενού κύκλου του Χίτλερ: «Ποτέ στη ζωή μου δεν έχω συναντήσει κάποιο πρόσωπο που αποκάλυπτε τόσο σπάνια τα συναισθήματά του… Ο σκύλος παρέμενε το μόνο έμβιο ον που διέγειρε μια υποψία ανθρώπινου συναισθήματος στον Χίτλερ» (Σπέερ).
Άνοδος στην Εξουσία
Ελεύθερος από τη φυλακή και αναμορφώνοντας το Ναζιστικό Κόμμα, η ανάρρηση του Χίτλερ στην εξουσία χρειάστηκε μια δεκαετία καθώς πλέον είχε τα νομικά ερείσματα για να φτάσει στην κορυφή της πολιτικής πυραμίδας στη Γερμανία. Το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1920 κύλησε σε καθεστώς πολιτικής ύφεσης: το 1928, το κόμμα κέρδισε μόλις 12 έδρες στο Ράιχσταγκ, το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης (1918-33). Τούτο αποτελούσε ένα μικρό ποσοστό των 491 εδρών που υπήρχαν διαθέσιμες τότε. Έπειτα ξεκίνησε μια σταθερή άνοδος στις εκλογές που ήταν μόνιμο γνώρισμα της Δημοκρατίας. Στις εκλογές του 1930, οι Ναζί κέρδισαν 107 έδρες, τον Ιούλιο του 1932 οι έδρες ανήλθαν στις 230 και τον Νοέμβριο του 1932 υποχώρησαν λίγο στις 196, αλλά η απήχησή τους παρέμενε στιβαρή, μια απήχηση που περιλάμβανε όλα τις κοινωνικές ομάδες και όλες τις περιοχές της Γερμανίας.
Η άνοδος της δημοτικότητας του Χίτλερ και των Ναζί εξηγείται από αρκετούς παράγοντες. Ο Χίτλερ υποσχόταν να κάνει και πάλι τη Γερμανία σπουδαία μέσω του επανεξοπλισμού, της εξάλειψης των εμπορικών ενώσεων και της επένδυσης σε μεγάλα κυβερνητικά εγχειρήματα, που στο σύνολό τους θα επέλυαν τα μακροχρόνια υψηλά επίπεδα ανεργίας. Οι μεγάλες επιχειρήσεις και ο Γερμανικός Στρατός ενθουσιάστηκαν στο άκουσμα αυτών των σχεδίων. Μετά την Κατάρρευση της Γουόλ Στριτ του 1929 και την επακόλουθη Μεγάλη Ύφεση, εκατομμύρια Γερμανών βρέθηκαν εκτός εργασίας ή με μειωμένους μισθούς. Ο Χίτλερ τους υποσχέθηκε εργασία και χρήματα.
Με φλογερές και χαρισματικές δημόσιες ομιλίες, ο Χίτλερ επίσης υποσχέθηκε να ανατρέψει τους περιορισμούς και την ταπείνωση της Συνθήκης των Βερσαλλιών, η οποία έθεσε το τυπικό τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Χίτλερ υποσχέθηκε να ανακτήσει τις περιοχές που έχασε η Γερμανία μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και να επεκτείνει τη Γερμανία ή, ότι αποκαλούσε Τρίτο Ράιχ, καταλαμβάνοντας Lebensraum («ζωτικό χώρο») όπου ο γερμανικός λαός θα μπορούσε να ευημερήσει. Το Ναζιστικό Κόμμα επικαλούνταν παραδοσιακές γερμανικές αξίες, όπως τη σημασία της οικογένειας, την αυτάρκεια και την παράδοση. Οι Ναζί χαρακτήριζαν κοινούς «εχθρούς» του κράτους, όπως οι Κομμουνιστές και οι Εβραίοι, οι οποίοι, σύμφωνα με ό,τι υποστήριζαν, συγκρατούσαν τη Γερμανία από το να επιτύχει την ευημερία. Ο Χίτλερ ήταν σε μεγάλο βαθμό το πρόσωπο αυτής της νέας πολιτικής. Ουσιαστικά, δημιουργήθηκε ένα είδος προσωπολατρείας γύρω από τον ναζιστή ηγέτη, κάτι που καλλιεργούνταν από τη ναζιστική προπαγάνδα και υποβοηθούνταν από δρώμενα όπως η Πορεία της Νυρεμβέργης για την πίστη στο κόμμα. Ο Χίτλερ παρουσιαζόταν, πιστεύοντας και ο ίδιος ότι ίσχυε, ως ο σωτήρας της Γερμανίας.
Απέναντι στις αδύναμες κυβερνήσεις συνεργασίας, ο Χίτλερ ξεχώριζε σαν μια προσωπικότητα που μπορούσε να βελτιώσει τη μοίρα της Γερμανίας και όσων μάχονταν το κατεστημένο. Ο Πρόεδρος Πάουλ φον Χίντενμπουργκ (έζησε 1847-1934) σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να ελέγξει καλύτερα τον Χίτλερ εντός της κυβέρνησης παρά εκτός, κάλεσε τον Χίτλερ να γίνει καγκελάριος και να ηγηθεί μια κυβέρνησης συνασπισμού στα τέλη του 1932. Επιτέλους, οι Ναζί βρέθηκαν στην εξουσία, αλλά ο Χίτλερ ήθελε περισσότερα, πολύ περισσότερα.
Πέραν της λαϊκής αποδοχής του Ναζιστικού Κόμματος υπήρχε μια παράλληλη στρατηγική εκφοβισμού των πολιτικών του αντιπάλων χρησιμοποιώντας ναζιστικές παραστρατιωτικές ομάδες, τα SA (Sturmabteilung ή «φαιοχίτωνες») και τα SS (Schutzstaffel). Σαν κακοποιοί, αυτοί οι σκληροπυρηνικοί Ναζιστές διέλυαν πολιτικές συναντήσεις και εκφόβιζαν ψηφοφόρους σε εκλογικά τμήματα. Μεγάλη ώθηση στην προσπάθεια των Ναζί για απόλυτη εξουσία έδωσε η πυρκαγιά στο Ράιχσταγκ το Φεβρουάριο του 1933. Υποτίθεται ότι ξεκίνησε από έναν κομμουνιστή αναρχικό και η φωτιά επέτρεψε στο Χίτλερ να εκμεταλλευτεί του φόβους του λαού για μια Κομμουνιστική επανάσταση στις επερχόμενες εκλογές.
Στις εκλογές του Μαρτίου του 1933, οι Ναζιστές κέρδισαν 288 έδρες. Εξακολουθούσαν να μην έχουν την πλειοψηφία, αλλά την πέτυχαν ενώνοντας τις δυνάμεις του με το παρόμοιων ιδεών Γερμανικό Εθνικό Λαϊκό Κόμμα (DNVP). Ο Χίτλερ πλέον είχε θέσει σαν σκοπό την μετατροπή της Γερμανίας από δημοκρατία σε δικτατορία.
Ο Φύρερ
Ο Χίτλερ δεν έχασε καθόλου χρόνο διαλύοντας τους θεσμούς του κράτους. Όλα τα πολιτικά κόμματα, πλην του Ναζιστικού Κόμματος, απαγορεύτηκαν, ανακηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος και συντάχθηκε διάταγμα που έδινε στην αστυνομία νέες εξουσίες για να συλλαμβάνει και να επιβάλλει περιορισμούς των πολιτικών ελευθεριών. Ο Εξουσιοδοτικός Νόμος, που πέρασε από το Ράιχσταγκ εν μέσω εκφοβισμού, επέτρεψε έκτοτε στο Χίτλερ να παρακάμπτει το κοινοβούλιο. Τα πάντα, από την αστυνομία μέχρι τον τύπο, ήταν τώρα υπό τον έλεγχο των Ναζιστών. Όταν ο Χίντενμπουργκ πέθανε τον Αύγουστο του 1934, ο Χίτλερ συγχώνευσε τα αξιώματα του προέδρου και του καγκελαρίου και αυτοανακηρύχθηκε ηγέτης της Γερμανίας ή Führer (Φύρερ). Όλο το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων όφειλε να ορκιστεί πίστη στον Χίτλερ προσωπικά. Ο Χίτλερ είχε γίνει το κράτος. Τον Ιούνιο του 1934, ο Χίτλερ εδραίωσε τη θέση του μεταξύ των ίδιων των Ναζιστών όταν, την Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών, εκκαθάρισε ανελέητα τα SA και εκτελέστηκε ο ηγέτης τους Ερνστ Ρεμ (1887-1934). Η εκκαθάριση φανέρωσε ότι ο Χίτλερ θεωρούσε τον εαυτό του υπεράνω του νόμου.
Ο Χίτλερ και οι Εβραίοι
Ο Χίτλερ είχε υποσχεθεί ήδη από το Mein Kampf ότι θα δημιουργούσε μια «καθαρή» άρια γερμανική φυλή, εξαλείφοντας τους Εβραίους και όποιον άλλον θεωρούνταν ανεπιθύμητος στη γερμανική επικράτεια. Αυτό το σατανικό εγχείρημα, το οποίο αποκαλούσε «λύση του εβραϊκού προβλήματος», εγκαινιάστηκε με τους Νόμους της Νυρεμβέργης του Σεπτεμβρίου του 1935. Αυτοί οι νόμοι καθόριζαν ποιος ήταν Εβραίος κατά τη ναζιστική άποψη και τους στερούσαν το δικαίωμα της γερμανικής υπηκοότητας και το δικαίωμα να παντρευτούν μη Εβραίους. Οι Εβραίοι εκδιώχθηκαν από τη Γερμανία μέσω της κακομεταχείρισής τους όπως στη Kristallnacht («Νύχτα των Κρυστάλλων»), ένα πογκρόμ το Νοέμβριο του 1938 εναντίον των Εβραίων και των περιουσιών τους στο γερμανικό έδαφος. Πάνω από 400.000 Εβραίοι διέφυγαν από το Τρίτο Ράιχ, αλλά εκείνοι που παρέμειναν αντιμετώπισαν ακόμα μεγαλύτερες διακρίσεις, από την απαγόρευση εισόδου σε δημόσια πάρκα μέχρι τη μεταφορά τους σε στρατόπεδα εργασίας. Ωστόσο αυτό δεν ήταν αρκετό για τους Ναζί. Ο Χίτλερ κατέφυγε σε αυτό που έμεινε γνωστό ως η «Τελική Λύση», το Ολοκαύτωμα, την εξολόθρευση εκατομμυρίων Εβραίων της Ευρώπης σε στρατόπεδα συγκέντρωσης που φτιάχτηκαν με αυτό το σκοπό όπως το Άουσβιτς. Την ίδια φριχτή μοίρα είχαν και άλλες μειονότητες όπως οι Ρομά, οι Σλάβοι, οι Κομμουνιστές και οι άνθρωποι με αναπηρία.
Χίτλερ ο Πολεμικός Ηγέτης
Ο Χίτλερ, όπως είχε γράψει στο Mein Kampf, φαίνεται ότι είχε την πρόθεση να κυριαρχήσει στην Ευρώπη δια της κατάκτησης, αν και θα μπορούσε απλώς να μεταπηδά από τη μία διεθνή κρίση στην άλλη, παίρνοντας το πλεονέκτημα κάθε φορά από τις αδυναμίες των ηγετών των άλλων κρατών. Επαληθεύοντας τις υποσχέσεις του, ο Χίτλερ πραγματικά προχώρησε στην άρση των περιορισμών της Συνθήκης των Βερσαλλιών στη Γερμανία. Ο Φύρερ χρησιμοποίησε ένα μίγμα από ψέματα, παραπλάνηση και διπλωματία για να παρασύρει τους ηγέτες της Βρετανίας και της Γαλλίας στη μετέπειτα πολιτική του κατευνασμού. Ο Χίτλερ ανέκτησε τον έλεγχο της περιοχής του Σάαρ (1935), επαναστρατιωτικοποίησε τη Ρηνανία και ξεκίνησε τον επανεξοπλισμό της Γερμανίας (1936), ενσωμάτωσε την Αυστρία στο Τρίτο Ράιχ (Anschluss, 1938) και αργότερα, μετά τη Συνδιάσκεψη του Μονάχου, πήρε την τσεχική Σουδητία (1938). Ύστερα ο Χίτλερ ανέλαβε προσωπικά τη διοίκηση του συνόλου των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων.
Η κατάληψη από το Χίτλερ του εναπομείναντος ελεύθερου τμήματος της Τσεχοσλοβακίας ήρθε το Μάρτιο του 1939. Έπειτα, απείλησε την Πολωνία. Εκεί η Βρετανία και η Γαλλία έμειναν ανυποχώρητες αφού τελικώς συνειδητοποίησαν ότι δεν μπορούσαν να κατευνάσουν ή να εμπιστευτούν τον Χίτλερ. Και οι δύο χώρες υποσχέθηκαν να υπερασπιστούν την Πολωνία. Ο Χίτλερ, έχοντας πρώτα υπογράψει το Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο με τη Σοβιετική Ένωση τον Αύγουστο, συνέχισε απρόσκοπτα, και έτσι, μετά την εισβολή στην Πολωνία το 1939, ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε στις 3 Σεπτεμβρίου. Ο Χίτλερ, ο οποίος μπλόφαρε για μεγάλο χρονικό διάστημα, ξαφνιάστηκε που ήρθε τελικά ο πόλεμος, αλλά εξακολουθούσε να πιστεύει ότι θα μπορούσε να επικρατήσει βασισμένος στις δύο σχεδόν ταυτόσημες πεποιθήσεις του «το πείσμα και τη φανατισμένη επιμονή» (Ντίαρ).
Ο Χίτλερ είχε πολλά διοικητικά κέντρα κοντά στα διάφορα μέτωπα, όμως πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του πολέμου στο Wolfsschanze («Φωλιά του Λύκου»), βαθιά μέσα στα πρωσικά δάση. Παρότι ο Χίτλερ είχε μια φανταστική μνήμη για τα δεδομένα, η έλλειψη στρατηγικής εμπειρίας συχνά σήμαινε ότι η ανάμιξή του στην πολεμική καθοδήγηση αποδεικνυόταν κοστοβόρα για τη Γερμανία και το λαό της.
Τα πρώτα χρόνια του πολέμου πήγαν πράγματι καλά για τον Χίτλερ, φτάνοντας πέραν των προσδοκιών του. Η Γερμανία σάρωσε το δυτικό τμήμα της Πολωνίας και κατέλαβε τη Δανία και τη Νορβηγία. Στη Δύση επιτεύχθηκαν θεαματικές νίκες καθώς η Κάτω Χώρες και η Γαλλία έπεσαν και πέρασαν σε καθεστώς γερμανικής κατοχής από το καλοκαίρι του 1940. Η γερμανική τακτική του Blitzkrieg («Κεραυνοβόλος πόλεμος), συνδυάζοντας την ανάπτυξη όλων των όπλων με ταχύτητα, έφερε μια αλληλουχία νικών. Ο Χίτλερ πλέον ήταν στο απόγειο της δύναμής του και περιόδευε στις νέες του κατακτήσεις, φτάνοντας να φωτογραφίζεται στον Πύργο του Άιφελ στο Παρίσι. Η ναζιστική ιδεολογία και πρακτικές εφαρμόστηκαν σε όλες τις κατεχόμενες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των διωγμών των Εβραίων.
Χάνοντας τον Πόλεμο
Τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν στραβά για τη Γερμανία από το 1942. Η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, η επίθεση στη Σοβιετική Ένωση, κατέληξε σε αποτυχία για πολλούς λόγους, αλλά η επιμονή του Χίτλερ να παρακάμπτει τους στρατηγούς του, όπως το σταμάτημα της προώθησης προς τη Μόσχα, δεν βοήθησε. Πάντοτε δύσπιστος απέναντι στους ειδήμονες, ο Χίτλερ θεωρούσε ότι οι στρατηγοί του ήταν πολύ απαισιόδοξοι και ως εκ τούτου όρισε τον εαυτό του Feldherr ή ανώτατος στρατάρχης των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων.
Η είσοδος των ισχυρών Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ από την Ιαπωνία το Δεκέμβριο του 1941 σήμαινε ότι η σχετική έλλειψη πόρων της Γερμανίας θα αποδεικνυόταν τελικά καθοριστική. Η εκστρατεία στη Βόρεια Αφρική άρχισε να καταρρέει έπειτα από την ήττα στη Δεύτερη Μάχη του Ελ Αλαμέιν (Οκτώβριος-Νοέμβριος 1942).
Ο Χίτλερ συνέχισε τη στρατιωτική του ανάμιξη παύοντας στρατηγούς από ιδιοτροπία. Αν και δεν ήταν ανίκανος στη στρατηγική, ο τεράστιος όγκος εργασιών που ανέθετε στον εαυτό του είχε ως αποτέλεσμα οι αποφάσεις του Χίτλερ να μην βασίζονται σε λεπτομερή ανάλυση οποιουδήποτε δεδομένου της κατάστασης στο στρατιωτικό τομέα.
Η απόβαση στη Νορμανδία (D-Day) τον Ιούνιο του 1944 εντέλει άνοιξε ένα δεύτερο μέτωπο και η Γερμανία βρέθηκε να πιέζεται από τους δύο στρατούς των Συμμάχων. Ο Χίτλερ επέμενε, όπως είχε κάνει και στη Μάχη του Στάλινγκραντ, ότι ο καθένας θα έπρεπε να πολεμήσει μέχρι θανάτου, αλλά αυτή η απόφαση οδήγησε σε ακόμα μεγαλύτερη οδύνη. «Η ολοένα πιο ξεροκέφαλη και παράλογη ηγεσία του Χίτλερ ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για την ήττα της Γερμανίας» (Ντίαρ).
Οι στρατηγοί αγανάκτησαν τόσο πολύ με τη συμπεριφορά του Φύρερ στον πόλεμο ώστε μια ομάδα από αυτούς, υπό την ηγεσία Κλάους φον Στάουφενμπεργκ (1907-1944), ξεκίνησαν μια συνωμοσία με σκοπό τη δολοφονία του Χίτλερ στο αρχηγείο-καταφύγιό του. Μια βόμβα εξερράγη στις 20 Ιουλίου του 1944, αλλά ο Χίτλερ υπέστη μόνο μικροτραυματισμούς και σώθηκε ως εκ θαύματος, γεγονός που τον έπεισε περισσότερο από ποτέ ότι η θεία πρόνοια ήταν με το μέρος του. Ακολούθησε μια ανελέητη εκκαθάριση προς οποιονδήποτε σχετιζόταν κατ’ ελάχιστον με τη συνωμοσία. Ένα από θύματά της ήταν ο επιφανέστερος διοικητής της Γερμανίας, ο Στρατάρχης Έρβιν Ρόμελ (1891-1941). Σε κάθε περίπτωση, το 1945, η παράδοση της Γερμανία ήταν επικείμενη.
Ο θάνατος του Χίτλερ
Τον Απρίλιο του 1945, η Εύα Μπράουν βρήκε τον Χίτλερ στο καταφύγιό του στο Βερολίνο, το Führerbunker στον κήπο της Καγκελαρίας. Χρόνια υποχόνδριος και πάσχων από αϋπνίες, ο Χίτλερ ήταν πια σωματικά αδύναμος, το δέρμα του ήταν γκριζωπό, έσερνε το δεξί του πόδι όταν περπατούσε και είχε γίνει παρανοϊκός με το ενδεχόμενο άλλης μιας απόπειρας δολοφονίας. Ο προσωπικός του γιατρός, Τέοντορ Μορέλ (1887-1948), του χορηγούσε ενέσεις με ανησυχητική συχνότητα, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν παράξενα παρασκευάσματα του Μορέλ, που περιλάμβαναν μη δοκιμασμένες αμφεταμίνες. Ο Χίτλερ συντηρούσε το ηθικό του με όνειρα για νέα μυστικά όπλα που θα άλλαζαν την πορεία του πολέμου την τελευταία στιγμή.
Στις 29 Απριλίου, ο Χίτλερ και η Μπράουν παντρεύτηκαν. Στις 30 Απριλίου καθώς ο Κόκκινος Στρατός της Σοβιετικής Ένωσης πολεμούσε στους δρόμους του Βερολίνου, δεκαπέντε μέτρα κάτω από το έδαφος, η Μπράουν αυτοκτόνησε με δηλητήριο και ο Χίτλερ αυτοπυροβολήθηκε στο στόμα. Πιθανώς ο Χίτλερ πείστηκε να προχωρήσει σε αυτό το διάβημα αφότου άκουσε τη σκληρή μεταχείριση που είχε ο ομόλογος του φασίστας δικτάτορας στην Ιταλία Μπενίτο Μουσολίνι (1883-1945). Τα πτώματα του Χίτλερ και της Μπράουν κάηκαν από τους υπασπιστές του Χίτλερ, χρησιμοποιώντας πετρέλαιο, σύμφωνα με τις οδηγίες που τους είχα δοθεί. Η Γερμανία, μια καταστραμμένη χώρα, παραδόθηκε μετά από μία εβδομάδα.
