Υπήρξαν, χωρίς αμφιβολία, πολλές αξιόλογες γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα, αλλά τα βιβλία ιστορίας συνήθως σιωπούν όσον αφορά στα επιτεύγματα των γυναικών. Σύμφωνα με την ιστορικό και μυθιστοριογράφο Helena P. Schrader, αυτό συμβαίνει επειδή «ο Ηρόδοτος και οι άλλοι αρχαίοι Έλληνες ιστορικοί είναι πιο πιθανό να αναφερθούν στις βασίλισσες των Περσών, απ’ ό,τι στις συζύγους των Ελλήνων – όχι επειδή οι Περσίδες ήταν πιο ισχυρές από τις Ελληνίδες, αλλά επειδή οι Πέρσες είχαν πολλές συζύγους και έτσι, κάποιες φορές ήταν χρήσιμο να καταγραφεί ποια από αυτές είχε γεννήσει μια συγκεκριμένη προσωπικότητα της Περσίας. Εφόσον οι Έλληνες είχαν μόνο μία νόμιμη σύζυγο, μια τέτοια διευκρίνηση δεν ήταν απαραίτητη, όταν επρόκειτο για επιφανής Έλληνες πολίτες». Κάθε τόσο, όμως, κάποιες γυναίκες προέβαιναν σε πράξεις που οι άνδρες ιστορικοί απλά δεν μπορούσαν να αγνοήσουν. Γυναίκες όπως η βασίλισσα Γοργώ στη Σπάρτη (π. 490 π.Χ.) και η Ασπασία στην Αθήνα (470 – 400 π.Χ.) ήταν ευρέως γνωστές για τα επιτεύγματά τους και για την σχέση τους με διάσημους άνδρες, όπως ο Λεωνίδας και ο Περικλής, αλλά υπήρχαν και άλλες, οι οποίες έζησαν ενδιαφέρουσες ζωές, προχώρησαν σε ηρωικές πράξεις και είναι λιγότερο γνωστές σήμερα.
Ύδνα της Σκιώνης
Η Ύδνα της Σκιώνης ήταν κολυμβήτρια η οποία είχε εκπαιδευτεί από τον πατέρα της, Σκυλλία της Σκιώνης, εκπαιδευτή καταδύσεων και ειδικό της κολύμβησης, που δίδασκε την τέχνη της κολύμβησης για βιοπορισμό. Δίδαξε την κόρη του από νεαρή ηλικία και εκείνη έγινε γνωστή για την ικανότητά της να βουτάει βαθιά και να κολυμπάει σε μεγάλες αποστάσεις. Όταν οι Πέρσες εισέβαλαν στην Ελλάδα, το 480 π.Χ., λεηλάτησαν την Αθήνα και προχώρησαν στην ηπειρωτική χώρα, μετά τη νίκη τους στις Θερμοπύλες. Στη συνέχεια, ο περσικός στόλος επιχείρησε να καταστρέψει την υπόλοιπη ελληνική δύναμη, στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Αν οι Πέρσες νικούσαν στη Σαλαμίνα, η Ελλάδα θα χανόταν. Η Ύδνα και ο πατέρας της καταδύθηκαν κάτω από τα περσικά πλοία στο Αρτεμίσιο και έκοψαν τα αγκυρόσχοινα, με αποτέλεσμα πολλά πλοία να παρασυρθούν και να προσαράξουν ή να συγκρουστούν μεταξύ τους. Η πράξη αυτή γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακή, αν αναλογιστεί κανείς ότι για να την καταφέρουν, η Ύδνα και ο Σκυλλίας έπρεπε να κολυμπήσουν 10 μίλια στα ανοιχτά, εν μέσω καταιγίδας. Την ιστορία τους κατέγραψε ο Έλληνας ιστορικός Παυσανίας, στο έργο του «Ελλάδος περιήγησις» (10.19.1), προσθέτοντας ότι για τον ηρωισμό τους στήθηκαν ανδριάντες τους στους Δελφούς, μετά την νίκη επί των Περσών.
Ανύτη της Τεγέας
Η Ανύτη της Τεγέας (3ος αι. π.Χ.) είναι μία από τις ποιήτριες που αναφέρει ο Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς ως μία από τις «εννέα γήινες μούσες» (μαζί με άλλες όπως η Σαπφώ της Λέσβου και η Τελέσιλλα του Άργους). Η Ανύτη ήταν από τους πρώτους ποιητές της Ελλάδας που έδωσε έμφαση στον φυσικό κόσμο στο έργο της (σε αντίθεση με υπερφυσικά θέματα όπως οι θεοί) και που έγραψε επιγράμματα. Ήταν γνωστή για τις επιτύμβιες επιγραφές της, ιδιαίτερα των ζώων. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η μόνη καλλιτεχνική συνεισφορά της και η ποίησή της ήταν τόσο εντυπωσιακή, ώστε συγκρινόταν στην αρχαιότητα με τα έργα του Ομήρου. Τα επιγράμματά της για κατοικίδια ζώα ήταν πολύ δημοφιλή και η ίδια ήταν περιζήτητη για αυτά. Ένα παράδειγμα είναι το παρακάτω, για μια σκυλίτσα:
Σε χάσαμε - στο θάμνο δίπλα έπεσες. Ήσουν το πιο γρήγορο σκυλάκι απ’ τη Λοκρίδα. Φώναζες χαρούμενα. Όμως σου έριξε θανατηφόρο δηλητήριο στο πόδι μια Έχιδνα με πλουμιστό δέρμα. (Γ. Ιωαννίδης)
Ένα άλλο ποίημα έχει γραφτεί ως επιτάφιος για μια ακρίδα και ένα τζιτζίκι, για τα οποία ένα νεαρό κορίτσι έφτιαξε έναν τάφο:
Η μικρούλα Μυρώ έφτιαξε κοινό μνήμα στην ακρίδα των χωραφιών και στο τζιτζίκι της δρυός χύνοντας παιδικό δάκρυ. Τα δυο της αυτά παιχνίδια τα πήρε ο φοβερός Άδης μαζί του κι έφυγε μακριά. (Γ. Ιωαννίδης)
Έργα της Ανύτης διασώζονται εκτενέστερα σήμερα σε σχέση με άλλων ποιητριών και προκαλούν ακόμα τον θαυμασμό, όπως και στην εποχή της. Πιστεύεται ότι είχε ιδρύσει σχολή για τη μελέτη της ποίησης στη Πελοπόννησο, αλλά η ακριβής τοποθεσία της δεν είναι γνωστή. Η Ανύτη συνδέθηκε αργότερα με έναν μύθο, σύμφωνα με τον οποίο κάποτε είδε όνειρο ότι ο θεός της υγείας, ο Ασκληπιός, της ζήτησε να μεταφέρει ένα μήνυμα σε έναν άνδρα ονόματι Φαλύσιο, που κινδύνευε να τυφλωθεί. Όταν ξύπνησε, βρήκε δίπλα στο κρεβάτι της μια σφραγισμένη πινακίδα, την οποία έβλεπε για πρώτη φορά και, με δικά της έξοδα, ταξίδεψε μακριά για να την παραδώσει στον Φαλύσιο. Τα μάτια του θεραπεύτηκαν και όταν άνοιξε το μήνυμα, είδε ότι τον διέτασσε να δώσει στην Ανύτη 2.000 χρυσά νομίσματα, πράγμα που έκανε πρόθυμα. Είτε υπάρχει κάποια αλήθεια στην ιστορία αυτή είτε όχι, δεν είναι τόσο σημαντικό, όσο το μήνυμα που μετέδιδε σε κείνους που την άκουγαν: όταν οι θεοί λένε σε κάποιον να κάνει κάτι, αυτός πρέπει να το κάνει.
Τελέσιλλα του Άργους
Ανάμεσα στις ποιήτριες που αναφέρονται μαζί με την Ανύτη στον κατάλογο των γήινων μουσών, είναι η Τελέσιλλα από το Άργος (5ος αι. π.Χ.) η οποία, αν και φημιζόταν για τα ποιήματά της, έγινε πιο γνωστή για την υπεράσπιση της πόλης της από την εισβολή των Σπαρτιατών το 494/493 π.Χ. Αφού αποδεκάτισε τους Αργείους στη Σήπεια και στη συνέχεια στο Ιερό Δάσος του Άργους, ο Κλεομένης Α’ της Σπάρτης, προήλαυνε προς την πόλη του Άργους. Η Τελέσιλλα συγκέντρωσε τα όπλα που διακοσμούσαν τους ναούς της πόλης, πήρε ό,τι είχε απομείνει στα οπλοστάσια και εξόπλισε τις γυναίκες με όπλα και πανοπλίες. Έπειτα, οργάνωσε την άμυνα της πόλης και βγήκε να αντιμετωπίζει τους Σπαρτιάτες. Ο Κλεομένης κατάλαβε ότι αντιμετώπιζε αδιέξοδο: αν την νικούσε, δεν θα έπαιρνε δόξα σφαγιάζοντας γυναίκες, ενώ αν έχανε, η Σπάρτη θα είχε ηττηθεί από ένα τσούρμο κορίτσια, και έτσι, απέσυρε τον στρατό του και το Άργος σώθηκε. Οι σύγχρονοι ιστορικοί διαφωνούν για το πόση αλήθεια εμπεριέχει αυτή η αφήγηση, αλλά επαναλαμβάνεται σε πολλές αρχαίες πηγές και θεωρείται απολύτως βάσιμη από πολλούς μελετητές.
Φρύνη των Θεσπιών
Η Φρύνη από τις Θεσπιές (π. 370- 316 π.Χ.) ήταν διάσημη εταίρα της Αθήνας, περισσότερο γνωστή για τη δικαστική υπόθεση που κέρδισε αποκαλύπτοντας το στήθος της. Το πραγματικό της όνομα ήταν Μνησαρέτη (αυτή που τιμά την αρετή), αλλά την αποκαλούσαν Φρύνη (από τον φρύνο), λόγω της κατάλευκης επιδερμίδας της. Οι αρχαίοι συγγραφείς, όπως ο Αθήναιος, ύμνησαν την εξαιρετική ομορφιά της, ενώ η ίδια έγινε μοντέλο πολλών καλλιτεχνών και γλυπτών της Αθήνας, ποζάροντας κυρίως ως Αφροδίτη (η γνωστή Αφροδίτη της Κνίδου θεωρείται ότι είχε πρότυπο εκείνη). Η δικαστική της υπόθεση είχε ως επίκεντρο την κατηγορία της ασέβειας και έχει υποστηριχθεί ότι αφορούσε στα Ελευσίνια Μυστήρια (τις τελετές μύησης στη λατρεία της Δήμητρας και της Περσεφόνης). Η κατηγορία μπορεί να ήταν ότι, όπως και ο Αλκιβιάδης, είχε χρησιμοποιήσει τον ιερό Κυκεώνα (ένα πιθανόν ψυχοτρόπο ποτό) σε ιδιωτική γιορτή με φίλους, αλλά αυτό είναι μόνο μια εικασία (αν και όχι εκτός του χαρακτήρα της). Ο εραστής της, Υπερείδης, διάσημος ρήτορας, την υπερασπίστηκε στο δικαστήριο και παρά την ευφράδειά του, οι δικαστές φαίνονταν έτοιμοι να την καταδικάσουν. Τότε, ο Υπερείδης τράβηξε τα ενδύματά της και οι δικαστές εντυπωσιάστηκαν τόσο πολύ από την ομορφιά της, ώστε την αθώωσαν. Η βασιμότητα της ιστορίας αυτής, όπως και εκείνης της Τελέσιλλας, αμφισβητείται για αιώνες. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η πιο παλιά αφήγηση της δίκης δεν περιέχει καμία αναφορά στην γύμνωση της Φρύνης και ότι αυτή ήταν μια μεταγενέστερη προσθήκη που σκόπευε στον χλευασμό του αθηναϊκού δικαστηρίου. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ήταν η ίδια η Φρύνη και όχι ο Υπερείδης που αφαίρεσε τα ενδύματά της και ότι έλυσε και τα μαλλιά της για να δείξει την ομοιότητά της με την Αφροδίτη. Ό,τι κι αν συνέβη, αθωώθηκε και συνέχισε να ζει μια πολυτελή ζωή, ως μία από τις ωραιότερες και πιο περιζήτητες γυναίκες της Αθήνας. Έγινε τόσο πλούσια, ώστε μπορούσε να ζει όπως ήθελε και μάλιστα, προσφέρθηκε να ανοικοδομήσει τα τείχη της Θήβας, τα οποία είχε καταστρέψει ο Μέγας Αλέξανδρος, αν οι κάτοικοί της συμφωνούσαν να τοποθετηθεί επιγραφή που θα έλεγε «Καταστράφηκαν από τον Αλέξανδρο, επισκευάστηκαν από τη Φρύνη την εταίρα», αλλά οι Θηβαίοι αρνήθηκαν.
Αρήτη της Κυρήνης
Η Αρήτη από την Κυρήνη (4ος αι. π.Χ.) ήταν κόρη του ηδονιστή φιλοσόφου Αρίστιππου (π. 435 – 356 π.Χ.) και μεγάλωσε επηρεασμένη από την διδασκαλία του. Υπάρχει διαφωνία μεταξύ των ιστορικών για το αν ήταν ο Αρίστιππος ή ο εγγονός του με το ίδιο όνομα που ίδρυσε την Κυρηναϊκή Σχολή, αλλά εφόσον οι αρχαίες πηγές υποστηρίζουν ότι η Αρήτη ανέλαβε τη σχολή μετά τον θάνατο του Αρίστιππου, μάλλον ήταν ο πρώτος. Όπως ο πατέρας της, λέγεται ότι ακολούθησε τη φιλοσοφία του «κατέχω, αλλά δεν κατέχομαι» («έχω αλλ' ουκ έχομαι»), που σημαίνει ότι μπορεί κανείς να κατέχει όσα κοσμικά αγαθά επιθυμεί, αρκεί η ζωή του να μην γίνεται έρμαιο των επιθυμιών του. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να κατέχει ένα σπίτι και να το διακοσμήσει με πολλά όμορφα αντικείμενα και έπιπλα, αλλά θα πρέπει να αναγνωρίζει ότι πρόκειται για υλικά αγαθά, που ίσως κάποτε ανήκαν σε κάποιον άλλον και σίγουρα στο μέλλον θα αλλάξουν ιδιοκτησία, όταν πεθάνει ή αλλάξει η κατάστασή του. Επομένως, πρέπει να επιδιώκουμε την ηδονή και να απολαμβάνουμε τα πράγματα αυτού του κόσμου, χωρίς να τους επιτρέπουμε να ελέγχουν τη ζωή μας και την ελευθερία κινήσεων. Η Αρήτη λέγεται ότι έγραψε πάνω από 40 έργα, κανένα από τα οποία δεν σώζεται σήμερα. Επίσης, εμφανίζεται ως ανύπαντρη μητέρα, η οποία μεγάλωσε τον Αρίστιππο τον Νεότερο με τα διδάγματα της ηδονιστικής φιλοσοφίας και τον δίδαξε η ίδια. Αυτός ανέλαβε την Κυρηναϊκή Σχολή, στη συνέχεια, μετά τον θάνατο της Αρήτης.
Ιππαρχία της Μαρώνειας
Άλλη μια γυναίκα φιλόσοφος ήταν η Ιππαρχία της Μαρώνειας, της οποίας η λιτή ζωή και η διδασκαλία βρισκόταν σε πλήρη αντίθεση προς τον ηδονισμό της Αρήτης της Κυρήνης. Η Ιππαρχία έφτασε με την οικογένειά της στην Αθήνα στα εφηβικά της χρόνια και ερωτεύτηκε τον κυνικό φιλόσοφο Κράτη τον Θηβαίο που ζούσε εκεί. Ο αδελφός της, Μητροκλής, ήταν μαθητής του Κράτη και τους σύστησε. Η Ιππαρχία γοητεύτηκε από την απλότητα της ζωής των κυνικών, η οποία πρέσβευε την απόλυτη ειλικρίνεια, την αυτονομία, την απόρριψη της πολυτέλειας και της ηδονής και την επιδίωξη ενός τρόπου ζωής που βρίσκεται σε αρμονία με τη φύση. Η Ιππαρχία ήταν τόσο βαθιά προσκολλημένη στον Κράτη, που απέρριπτε τους μνηστήρες που ενθάρρυναν οι γονείς της και δήλωσε ότι είτε θα παντρευόταν τον Κράτη, είτε θα αυτοκτονούσε. Τότε, ο Κράτης ήταν προχωρημένης ηλικίας και οι γονείς της του ζήτησαν να την πείσει να παντρευτεί έναν άνδρα της τάξης της και να ζήσει μια πιο παραδοσιακή ζωή. Ο Κράτης λέγεται ότι γδύθηκε μπροστά της και της είπε «αυτός είναι ο γαμπρός και αυτή η περιουσία του· διάλεξε αναλόγως», πράγμα που έκανε την Ιππαρχία να τον αγαπήσει ακόμα περισσότερο. Ολοκλήρωσαν τον γάμο τους δημοσίως, στην είσοδο ενός κτιρίου της Αθήνας. Αυτό ήταν σύμφωνο με την αρχή της κυνικής φιλοσοφίας, ότι ο άνθρωπος πρέπει να κάνει δημοσίως ό,τι θα έκανε στην ιδιωτική του ζωή, επειδή αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό που κάνει, δεν είναι ντροπή να το κάνει μπροστά σε άλλους. Η Ιππαρχία φορούσε ανδρικά ρούχα, ταξίδευε και δίδασκε μαζί με τον Κράτη, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Όταν εκείνος πέθανε, πιθανόν να ανέλαβε να διδάξει τους μαθητές του στην Αθήνα και λέγεται ότι έγραψε μια σειρά βιβλίων που δεν έχουν διασωθεί. Είναι η μοναδική γυναίκα φιλόσοφος που αναφέρεται εκτενώς στο έργο του Διογένη Λαερτίου Βίοι Φιλοσόφων (3ος αι. π.Χ.), παράλληλα με άνδρες όπως ο Σωκράτης και ο Πλάτων.
Τιμύχα η Λακεδαιμονία
Η Τιμύχα της Σπάρτης (4ος αι. π.Χ.) ήταν άλλη μια γυναίκα φιλόσοφος, η οποία ταξίδευε με τον σύζυγό της, τον Μυλλία από τον Κρότωνα, και μια ομάδα Πυθαγορείων. Έγινε σύμβολο θάρρους μπροστά στις αντιξοότητες. Η φιλοσοφία του Πυθαγόρα κήρυττε την αθανασία της ψυχής και την ιερότητα της ζωής και έτσι, οι Πυθαγόρειοι ήταν αυστηρά χορτοφάγοι, αλλά απαγορευόταν να τρώνε κουκιά. Ο ακριβής λόγος γι’ αυτό δεν είναι γνωστός, αλλά θεωρείται ότι πίστευαν πως το σχήμα των κουκιών, όπως και της φάβας, λειτουργούσε ως μέσο για την επιστροφή των ψυχών στη γη. Η μετενσάρκωση (που την αποκαλούσαν μετανάστευση των ψυχών) ήταν θεμελιώδης πεποίθηση των Πυθαγορείων, που πίστευαν ότι οι ψυχές επέστρεφαν από τον κάτω κόσμο μέσω της γης και ιδιαίτερα μέσω των κουκιών. Αυτή η γνώση, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της πυθαγόρειας διδασκαλίας, προοριζόταν για τους μυημένους στα μυστήρια και δεν έπρεπε να αποκαλύπτεται στον καθένα. Μια μέρα, η Τιμύχα (που τότε ήταν έξι μηνών έγκυος) και η ομάδα των φιλοσόφων, προσκλήθηκαν στην αυλή του Διονυσίου του Πρεσβύτερου για να συζητήσουν για την φιλοσοφία τους, αλλά ακολουθώντας τα δόγματα της πίστης τους, απέρριψαν την πρόσκληση του τυράννου, θεωρώντας ότι δεν είχε ειλικρινείς προθέσεις. Προσβεβλημένος ο Διονύσιος, έστειλε μερικούς στρατιώτες για να τους φέρουν στην αυλή με τη βία. Οι φιλόσοφοι θα μπορούσαν εύκολα να έχουν διαφύγει, αν διέσχιζαν ένα χωράφι με κουκιά, αλλά εξαιτίας της θρησκευτικής τους πίστης, δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι τέτοιο και έτσι σκοτώθηκαν όλοι αντιστεκόμενοι στους στρατιώτες, εκτός από την Τιμύχα και τον Μυλλία. Αυτοί συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν ενώπιον του Διονυσίου. Εκείνος εντυπωσιάστηκε όταν άκουσε ότι αρνήθηκαν να πατήσουν τα κουκιά για να διαφύγουν και ρώτησε επανειλημμένα την Τιμύχα για τους λόγους. Όταν αρνήθηκε να του απαντήσει, έβαλε να την βασανίσουν και όταν την έφεραν ξανά ενώπιόν του, εκείνη έκοψε τη γλώσσα της με τα δόντια και την έφτυσε μπροστά του με περιφρόνηση. Το τι απέγιναν αυτή και ο Μυλλίας μετά από αυτό το περιστατικό, δεν είναι γνωστό, αλλά το πιθανότερο είναι ότι εκτελέστηκαν. Μνημονευόταν αργότερα από τους Πυθαγόρειους ως πρότυπο θάρρους και ως μάρτυρας.
Φιλαινίς της Σάμου
Η Φιλαινίς από τη Σάμο (4ος αι. π.Χ.) ήταν εταίρα η οποία έγινε γνωστή για τη συγγραφή ενός εγχειριδίου με λεσβιακές σεξουαλικές στάσεις και τεχνικές ερωτικής κατάκτησης ενός μέλους του ίδιου ή του αντίθετου φύλου. Το έργο της δεν σώζεται, αλλά αναφέρεται από μεταγενέστερους συγγραφείς. Ο όρος «λεσβία» που δηλώνει την ομοφυλόφιλη γυναίκα δεν υπήρχε στην αρχαιότητα και καθιερώθηκε αργότερα, όταν οι ομοφυλόφιλες γυναίκες ταυτίστηκαν με την Σαπφώ από τη Λέσβο, λόγω του γυναικείου προσανατολισμού των ερωτικών ποιημάτων της (αν και, στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία ότι η Σαπφώ ήταν ομοφυλόφιλη). Στην εποχή της Φιλαινίδος, οι ομοφυλόφιλες γυναίκες ήταν γνωστές ως τριβάδες (από το ρήμα «τρίβω»). Το έργο της λέγεται ότι περιείχε κεφάλαια για τις καλύτερες σεξουαλικές στάσεις, για αρώματα και καλλυντικά, για τρόπους πρόκλησης αποβολών, για την τέχνη του φιλιού και την τέχνη της αποπλάνησης, περιλαμβανομένου του φλερτ. Γραμμένο στο ύφος των Ιστοριών του Ηροδότου - ένα είδος Ιστορίας του Σεξ – το βιβλίο της ήταν πολύ δημοφιλές και διαβαζόταν ευρέως, αν και καταδικαζόταν δημοσίως. Η αποδοκιμασίες δεν είχαν τόσο να κάνουν με το θέμα του βιβλίου, όσο με το γεγονός ότι είχε γραφτεί από γυναίκα. Η συγγραφέας Vicki Leon, στο βιβλίο της Uppity Women in Ancient Times, γράφει:
Έτσι γίνεται πάντα – η επετηρίδα με την άχαρη φωτογραφία σου φυλάσσεται για δεκαετίες, αλλά τα ερωτικά γράμματα πετιούνται! Το ίδιο συνέβαινε και στα αρχαία χρόνια: διαθέτουμε ανιαρό υλικό από δεκάδες άνδρες φιλόσοφους σε ποσότητες μεγέθους χωματερής. Αλλά τι γίνεται με τα έργα της καυτής συγγραφέα Φιλαινίδος; Ένα απλό τίποτα. Και είναι αλήθεια πολύ κρίμα, γιατί απέκτησε κακή φήμη γράφοντας το πρώτο εικονογραφημένο βιβλίο για τις λεσβιακές σεξουαλικές υποθέσεις – και μάλιστα σε έμμετρο λόγο (185).
Αγνοδίκη της Αθήνας
Το έργο της Φιλαινίδος μπορεί να θεωρήθηκε σκανδαλώδες εκείνη την εποχή, αλλά δεν ήταν τόσο συνταρακτικό όσο η ζωή της Αγνοδίκης (4ος αι. π.Χ.), που ήταν η πρώτη γυναίκα γιατρός της αρχαίας Αθήνας και της οποίας η πρόκληση απέναντι στο ανδροκρατούμενο αυτό επάγγελμα, οδήγησε στην αλλαγή των νόμων για την άσκηση της ιατρικής από γυναίκες. Στις γυναίκες επιτρεπόταν να παρέχουν υπηρεσίες μαίας και μπορούσαν ακόμα και να παρακολουθούν ασθενείς, μέχρι που κατηγορήθηκαν ότι βοηθούσαν τις ασθενείς τους να προξενούν αμβλώσεις. Μετά από αυτό, απαγορευόταν στις γυναίκες να ασκούν ιατρική, υπό την απειλή της θανατικής ποινής. Η Αγνοδίκη έκοψε τα μαλλιά της και μεταμφιέστηκε σε άνδρα για να σπουδάσει ιατρική και μάλιστα, ταξίδεψε στην Αίγυπτο, όπου οι γυναίκες έχαιραν μεγαλύτερης εκτίμησης και μπορούσαν να είναι γιατροί, προκειμένου να μάθει την τέχνη της. Μεταμφιεσμένη σε άνδρα επέστρεψε στην Αθήνα και άρχισε να θεραπεύει. Έγινε τόσο δημοφιλής μεταξύ των γυναικών ασθενών (που γνώριζαν ότι είναι γυναίκα), ώστε κατηγορήθηκε από μια ομάδα γιατρών (που νόμιζαν ότι είναι άνδρας) ότι τις αποπλανούσε. Οδηγήθηκε σε δίκη στον Άρειο Πάγο και υπερασπιζόμενη τον εαυτό της ενάντια στην κατηγορία, αποκάλυψε ότι ήταν γυναίκα. Τότε, οι άνδρες απείλησαν να την εκτελέσουν επειδή παραβίασε τον νόμο περί άσκησης της ιατρικής, παριστάνοντας τον άνδρα. Σώθηκε από τις ασθενείς της που έπεισαν το δικαστήριο να την αθωώσει. Φαίνεται ότι επεσήμαναν πως η Αγνοδίκη ασκούσε με επιτυχία την ιατρική για πολύ καιρό και ότι οι άνδρες συνάδελφοί της απλά την ζήλευαν. Μετά τη δίκη, οι νόμοι άλλαξαν και οι γυναίκες μπορούσαν να ασκούν την ιατρική ισότιμα με τους άνδρες.
Θαργηλία της Μιλήτου
Άλλη μία σπουδαία γυναίκα ήταν η Θαργηλία από τη Μίλητο, η οποία, σύμφωνα με τον Αθήναιο, ήταν εντυπωσιακά όμορφη, ευφυής και γοητευτική. Παντρεύτηκε 14 φορές στη ζωή της, αν και οι λόγοι και η διάρκεια των γάμων, παραμένουν άγνωστα. Ήταν Ελληνίδα που συμπαθούσε τους Πέρσες σε μια αντιπερσική κοινωνία και, κατά τον Πλούταρχο, έπεισε πολλούς ισχυρούς άνδρες να δουν με συμπάθεια τον περσικό σκοπό, σε μια εποχή που η Περσία ετοιμαζόταν να κατακτήσει την Ελλάδα (480 π.Χ.). Ήταν τόσο σαγηνευτική, ώστε – και πάλι σύμφωνα με τον Πλούταρχο – κανένας άνδρας δεν μπορούσε να της αντισταθεί και ήταν ικανή να αποσπάσει πληροφορίες τις οποίες μετέφερε στη συνέχεια στους Πέρσες. Όπως αναμενόταν, έγινε γνωστή ως συνωμότης και εχθρός της ελευθερίας της Ελλάδας, και το όνομά της έγινε στη συνέχεια συνώνυμο της προδοσίας. Έζησε στη Θεσσαλία και είχε πολλούς εραστές, μέσω των οποίων προώθησε τα περσικά συμφέροντα στην περιοχή. Ήταν ο αντίποδας γυναικών όπως η Ύδνα της Σκιώνης και η Γοργώ της Σπάρτης, οι οποίες διακινδύνευσαν τις ζωές τους ή έχασαν τους συζύγους τους, για την ελευθερία της πατρίδας. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπήρχαν πολλοί Έλληνες που ευνοούσαν την περσική κυριαρχία, καθώς έμοιαζε πιο σταθερή από τις συνεχείς φιλονικίες και διαμάχες μεταξύ των ελληνικών πόλεων – κρατών και έτσι, δεν ήταν μόνο η Θαργηλία που υποστήριξε τους περσικούς σκοπούς.
Υπάρχουν πολλές ακόμα εντυπωσιακές γυναίκες στην αρχαία ιστορία της Ελλάδας, που επίσης αναφέρονται από τους συγγραφείς της εποχής τους. Κάποιες κατάφεραν να ξεπεράσουν τους περιορισμούς που επέβαλε η κοινωνία στις γυναίκες (όπως στην περίπτωση της Αρύτης ή της Τελέσιλλας) και άλλες μπόρεσαν να εκμεταλλευτούν το σύστημα εκ των έσω για να ζήσουν όπως ήθελαν (όπως η Φρύνη και η Θαργηλία). Αν και οι αρχαίοι ιστορικοί επέλεξαν να μην σταθούν στα γυναικεία επιτεύγματα, αυτές οι γυναίκες είχαν τέτοιο αντίκτυπο στις κοινωνίες τους που δεν υπήρχε τρόπος να αγνοηθούν.
