Italijansko poluostrvo ili Apeninsko poluostrvo jeste jedno od tri poluostrva Južne Evrope (preostala dva su Iberijsko poluostrvo i Balkansko poluostrvo) koje se proteže hiljadu kilometara od doline reke Po na severu do centralnog dela Sredozemnog mora na jugu. Ovo poluostrvo je na zapadu ograničeno Tirenskim morem, na jugu Jonskim morem i na istoku Jadranskim morem. Unutrašnji deo Apeninskog poluostrva sastoji se od Apeninskih planina, po kojima se samo poluostrvo i zove, severni deo je uglavnom ravničarski, dok su obale oivičene liticama.
Iskopavanja širom Italije otkrivaju da su ljudi ovde bili prisutni još u starije kameno doba, pre nekih 200000 godina. U VIII i VII veku p. n. e. grčke kolonije su osnovane širom čitave sicilijanske obale i na jugu Italijanskog poluostrva. Kasnije, Rimljani su ovu oblast zvali Velika Grčka (Magna Graecia) zato što je bila toliko gusto naseljena Grcima.
Stari Rim je u početku bio mala poljoprivredna zajednica osnovana otprilike u VIII veku p. n. e, ali je Rim kroz vekove izrastao u ogromno carstvo koje je obuhvatilo čitavo Sredozemno more i u kome su se stara grčka i rimska kultura
spojile u jednu civilizaciju. Ova civilizacija je bila toliko uticajna da neki njeni delovi opstaju u savremenom pravu, državnom upravljanju, filozofiji i umetnosti, čineći tako osnovu Zapadne civilizacije. Tokom svoga dvanaest vekova dugog postojanja, Rim se iz monarhije preobrazio u republiku, da bi na kraju prešao u autokratiju. Carstvo je postepeno slabilo od drugog veka nove ere, pa je, naposletku, 285. godine n. e. podeljeno na dva dela - na Zapadno rimsko carstvo i Vizantijsko carstvo na istoku. Zapadni deo carstva je, pod pritiskom Gota, na kraju propao, pa je Italijansko poluostrvo sledećih četrnaest vekova bilo podeljeno na mala nezavisna kraljevstva i međusobno zavađene gradove-države, dok je istočni deo carstva ostao
kao jedini naslednik rimske kulture.
