315 civarında dikilen I. Konstantin Takı (Kemeri), Roma'da durmaktadır ve Roma İmparatoru Konstantin'in 28 Ekim 312'de Roma'daki Milvian Köprüsü Muharebesi'nde Roma tiranı Maxentius'a karşı kazandığı zaferi anmaktadır. Günümüze ulaşan en büyük Roma zafer kemeri ve İmparatorluk Roma'sının son büyük abidesidir. Kemer aynı zamanda askeri zaferleri ve iyi idaresiyle tanınan en muvaffak Roma imparatorlarının yaşayan bir devamı olarak Konstantin'i sunan bir siyasi propagandanın güç gösterisidir.
Çarpıcı Bir Abide
Tak (kemer), 25 Temmuz 315'te, Konstantin'in saltanatının 10. yıldönümünde (Decennalia) adanmış ve Roma'nın zafer yolu üzerinde durmuştur. Abide, üç ayrı taktan oluşan, gri ve beyaz Prokonnesos mermerinden yapılmış, 21 metre yüksekliğinde ve 25,6 metre genişliğinde, müessir bir dikdörtgen bloktur: her iki tarafında daha kısa ve dar bir kemer (forniks) bulunan daha büyük bir merkezi kemer. Her üç kemer de aynı yükseklik ve genişlik nispetini ifade eder. Kemerleri, her biri bir kaide üzerinde duran ve bir entablatürle taçlandırılan Numidya sarı mermerinden dört ayrı Korint sütunu böler. Entablatürün üzerinde ve sanki sütunları uzatıyormuş gibi, her biri bir Dakyalı tutsağı temsil eden bir heykel taşıyan dört kaide durur. Her cephede dört adet bulunan Hadrianus Yuvarlak Heykelleri için mor-kırmızı porfirin arka plan olarak kullanılması, ana saçaklık frizi için yeşil porfir, heykel kaideleri için Karistiya yeşili ve heykellerin kendileri için Frigya morunun kullanılmasıyla daha da fazla renk sağlandı.
Kitabe
Abidenin kemerlerinin üzerindeki blok veya 'çatı katı' katı da heykel panelleri ve zafer kemerlerinin müşterek bir hususiyeti olan Latince bir kitabe sunar. Orta kemerin üzerindeki kitabe uzundur ve kemerin her iki tarafında tekrarlanır. Harfler evvela yaldızlı bronzla kakmalıydı. Şöyle yazmakta:
IMP CAES FL CONSTANTINO MAXIMO
P F AUGUSTO SPQR
QUOD INSTINCTU DIVINITATIS MENTIS
MAGNITUDINE CUM EXERCITU SUO
TAM DE TYRANNO QUAM DE OMNI EIUS
FACTIONE UNO TEMPORE IUSTIS
REM PUBLICAM ULTUS EST ARMIS
ARCUM TRIUMPHIS INSIGNEM DICAVIT
İmparator Flavius Büyük Konstantin'e
dindar ve talihli, Senato ve Roma Halkı
çünkü ilahi ilham ve kendi ruhani haşmetiyle
ordusuyla
hem tiran hem de bütün
hizbiyle aynı anda haklı bir savaşta Devletin intikamını aldı
bu takı bir zafer işareti olarak adadı.
(Claridge, 308)
Heykel
Tak, birçok parçasının daha önceki MS 1. ve 2. yüzyıl abidelerinden geri dönüştürülmüş olması sebebiyle büyük bir imparatorluk Roma heykel topluluğudur, bilhassa Marcus Aurelius Kemeri'nden (takribi MS 176) alınan tavan arasının Luna mermer panelleri. Toplamda 8 (3x2 m) mermer panel vardır, her cephede dört tane, imparatorun Konstantin'e benzeyecek şekilde yeniden kesildiği sahneleri gösterir, ya savaşta (güney tarafı) yahut da vatandaşlık vazifelerini yürütürken (kuzey tarafı).
Kuzey ve güney cephelerindeki sekiz beyaz Luna mermer madalyon (tondi), Hadrian şerefine yapılmış ve artık kaybolmuş bir abideden (MS 130-138) alınmıştır ve her biri 236 cm çapındadır. Çiftler halinde yerleştirilen bu sahneler arasında başarılı bir aslan avı, bir yaban domuzu avı, bir ayı avı ve Herkül, Apollo, Diana ve Silvanus şerefine tertiplenen kurban merasimleri yer almaktadır; hepsi yüksek kabartma olarak oyulmuştur.
İki iç merkez kemer kabartması ve kemerin her iki tarafındaki üst panel, Trajan Forumu'ndaki Basilica Ulpia'dan kaldırılan Büyük Trajan Frizinin bir parçasıdır. Bunlar da yeni abidenin maksatlarına uyacak şekilde değiştirildi ve beyaz Pentelik mermeri kullanıldı. Merkez kemerin içindeki iki friz panelinden ilki, Trajan veya Domitian'ı bir at üzerinde ve barbarlara saldırırken tasvir eder ama başı bir kez daha Konstantin'e daha çok benzeyecek şekilde yeniden işlenmiştir. İkinci panel, Konstantin'in Zafer tarafından taçlandırıldığını ve muhtemelen Şeref (Amazon gibi giyinmiş) ve Fazileti (zırhlı) temsil eden iki kadınla çevrili olduğunu gösteriyor.
Sekiz Korint sütunu MS 1. yüzyıla ait bir Flavian abidesinden (şimdi kayıp) alınmıştı ve her birinin üzerinde duran Dakyalı tutsaklar muhtemelen Trajan'a ait bilinmeyen bir abidenin parçasıydı.
Ancak takta abideye mahsus olarak yapılmış bir heykel var. Her bir madalyon çiftinin altında yer alan 1 m yüksekliğindeki friz sahneleri, Konstantin'in askeri zaferlerini anmaktadır. Verona kuşatması (güney cephe, sol taraf), Maxentius'la savaş (güney cephe, sağ taraf), Roma Forumu'nda halka hitap eden bir sahne (kuzey cephe, sol taraf) ve bir armağan verme töreni veya largito (kuzey cephe, sağ taraf) görülmektedir.
Diğer orijinal heykeller arasında iki küçük takın üstündeki ırmak tanrıları ve her iki cephedeki büyük takın üstündeki iki zafer yer alır. Her sütun kaidesi ayrıca palmiye yaprakları tutan kanatlı zaferleri, Roma lejyonerlerini ve esirleri tasvir eden heykeller taşır. Abidenin kısa kenarlarının her birinde, ikisi de araba süren Güneş'i (doğu tarafı) ve Ay'ı (batı tarafı) tasvir eden tek bir yuvarlak heykel bulunur. Bunların altında Roma'ya girişi (doğu) ve Milano'dan ayrılışı (batı) gösteren bir friz vardır.
Sonraki Tarih
Abide daha sonraki devirlerde zarar gördü ve Orta Çağ'da Frangipane'nin altında bir kalenin parçası haline geldi ve ardından 15. asırda restore edildi. Takribi 1597 yılında Papa VIII. Clement, St John Lateran kilisesinin bir kapısında kullanmak için sarı mermer sütunlardan birini çıkardı ve yerine mor bir sütun koydu. Mamafih, 21. yüzyılın başlarında yapılan kapsamlı temizlik, abideyi eski ihtişamının bir kısmına kavuşturdu ve artık Roma'daki görklü komşusu Kolezyum'un yanında gururla duruyor.
